Blog Layout

Angstige honden

Als je weet waarom dingen zijn zoals ze zijn is het vaak veel makkelijker te begrijpen. Oorzaken en achtergronden belichten geeft meer inzicht waardoor dingen duidelijker en logischer worden.


Als iemand vraagt ‘wat moet ik doen om mijn hond minder angstig te maken’ is het belangrijk te weten dat angst een overlevingsmechanisme is die onbewust in werking wordt gezet. Of de dreiging die wordt ervaren reëel is of niet maakt niks uit. De hersenen detecteren gevaar en sturen via neurotransmitters chemische stoffen naar organen en spieren.


Angst kent meerdere vormen. Er is een algemene angst, we noemen dit een ‘onzekere hond’ of het kunnen bepaalde prikkels zijn die  angst veroorzaken. Wanneer de hond bang is voor 1 of een paar prikkels is hier vaak nog wel mee te leven als die niet dagelijks voorkomen.


Leven met een angstige, onzekere hond is wel lastig. Laten we naar de oorzaken gaan kijken door in de achtergrond en genetica te duiken.


Als een pup in het wild wordt geboren krijgt hij/zij als die oud genoeg is een plek in de rangorde van de roedel, de groep waarin hij leeft. Hij leert al het noodzakelijke van groepsgenoten. Ook bij onze honden is het grootste deel van deze instincten nog aanwezig. Wel is er door selectief fokken bij bepaalde rassen het instinct gereduceerd en meer gericht op gezelschap en/of uiterlijk. Wij selecteren heel anders dan de natuur zou doen. Dat hoeft niet problematisch te zijn maar is het vaak wel.


Angstige honden oorzaken - gevolgen - oplossingen

Pups leren in de eerste 8 weken van hun leven wie hun soortgenoten zijn. Dit wordt de inprentingsfase genoemd. Ze leren nog veel meer maar het belangrijkste is dat ze leren wie hun sociale partners zijn. Deze periode is onomkeerbaar en kan nooit meer worden ingehaald. Als hij/zij in die periode dingen mist aan socialisatie zal dit een levenslange indruk achterlaten. Hoe meer er in deze tijd door verschillende mensen met de pup wordt gespeeld hoe beter deze hond leert dat mensen sociale partners zijn.


In de inprentingsfase leert de hond verder dat er veel te beleven valt in de wereld. Belangrijk is dat de pup met veel verschillende zaken in aanraking komt. De eerste ervaringen die een hond met mensen heeft zijn bepalend voor de rest van zijn/haar leven.


Onderzoek heeft uitgewezen dat in de natuur zwakke pups afvallen. Wij proberen elke pup in leven te houden. Het is niet aan te raden om met deze zwakke honden verder te fokken maar kunnen wel uitgroeien tot fijne familiehonden. 


Wij mensen zijn verantwoordelijk voor het begeleiden van alle pups om te leren hoe zich in de mensenwereld te gedragen en staande te houden. Onderzoek heeft aangetoond dat zwakkere pups meer moeite hebben met die wereld.


Na de inprentingsfase komt de pup met 8 weken bij de nieuwe eigenaar. Zijn pups eerder bij de moeder weggehaald dan liggen (gedrags)problemen eigenlijk al direct op de loer. Van 8 weken tot 3 maanden komt de 2e socialisatieperiode om de hoek kijken. De hond leert dat mensen over het algemeen leuke wezens zijn en een soortgenoot waar je mee kunt samenwerken. De hond leert sociaal te zijn.


Hond-hond contact is in deze periode ook heel belangrijk anders zal het dier vooral mensgericht blijven. Andersom is ook waar: is de pup in deze tijd vooral onder honden dan zal hij hondgericht blijven. Willen we beide dan zullen we moeten zorgen dat de pup positieve ervaringen met allebei heeft. Samen spelen maar ook grenzen stellen is hierbij een belangrijk onderdeel. Spelen met volwassenen en kinderen (nooit pup en kind alleen laten) en oudere honden en leeftijdgenoten.


Nu zijn we bij de kern van zaak - heeft de hond in deze
2 zo ontzettend belangrijke periodes geen of weinig contact gehad met de bovengenoemde manieren dan leert hij/zij dit niet of amper meer bij. 


Heeft een pup in de socialisatie geen of nauwelijks verkeer gezien en wordt hij vanaf 3 maanden bij een eigenaar in een drukke stad geplaatst dan zal hij/zij hiervoor altijd schichtig blijven. En een hond die niet heeft geleerd dat mensen erbij horen zal een angstig dier blijven wanneer hij na een week of 12 merkt dat de wereld vol is met die wezens waar hij niet mee om heeft leren gaan. Meestal zal het zo’n vaart niet lopen maar mensen met een broodfokpup lopen extra risico. Het belang van die eerste 3 maanden wordt vaak onderschat.

Wat ook een probleem kan blijken te zijn is een angstige moeder. Bewezen is dat stresshormonen al in de baarmoeder invloed hebben op de pups. Daarnaast gaat een pup na geboorte het gedrag van moeder kopiëren. En gelijk heeft ie, het is zijn instinct die hem/haar vertelt dat moeder de dingen het beste weet. Want alleen de beste overleeft en dus is jouw moeder de beste als je een pup bent. Dat wij daarop ingrijpen en alle pups in leven laten weet jouw hondje niet. 


Natuurlijk zit de oorzaak niet altijd in een fout de eerste 3 maanden. Het kan ook verkeerd gaan door een nare ervaring, bij sommige honden hoeft dit maar 1x te zijn. Kinderen zijn niet leuk als er 1 bovenop je valt, de bus is niet leuk als er iemand op je poot gaat staan. Het is dus heel belangrijk dat de nieuwe eigenaar vanuit veiligheid de grote wereld aan de pup gaat laten zien en een fijne indruk achterlaat. Herhalen is zeker de moeite waard.


Hoe kun je het beste met angstige honden omgaan?


  • Gids jouw hond door de wereld en laat merken dat jij degene bent op wie hij absoluut kan vertrouwen en zich veilig kan voelen zolang jij in de buurt bent. Wanneer een hond zeker is van zijn baas is hij/zij meteen minder bezorgd over eigen veiligheid. Training kan hier een grote bijdrage aan leveren. Als jij weet hoe jij jouw hond het beste kunt begeleiden en gaat samenwerken vanuit zijn natuurlijke gedrag kun je nog een heel eind komen. Ook een hond met ‘gaten’ in de socialisering kan zich tot op zekere hoogte nog goed handhaven.


  • Preventie en management van de omgeving zijn belangrijke onderdelen om het stressniveau van jouw hond zo laag mogelijk te houden.


  • Ga ongewenst gedrag nooit aanmoedigen door de hond proberen gerust te stellen. Hij verstaat geen Nederlands maar de toon van onze stem verstaat hij wel degelijk. Steun geven mag natuurlijk wel. Zelfverzekerd en kalm blijven is in deze situatie(s) noodzaak. Hem zo snel mogelijk weghalen ook.


  • Daarnaast alternatief gedrag aanleren waar hij zich op jou focust in plaats van die ‘enge’ prikkel is een must. Aanleren en veel oefenen kan jouw hond langzaamaan in een andere gemoedstoestand brengen waarbij het allemaal minder eng is. Alternatief gedrag en de focus verleggen kan leiden tot neutraal gedrag. Dit is waar we altijd naar moeten streven.


  • Corrigeren of gedrag vragen die de hond nooit geleerd heeft is dierenkwelling en zal het vertrouwen in de verstandhouding ondermijnen. Ga NOOIT een hond die ANGSTIG is CORRIGEREN.


Wil je meer blogs lezen over honden welzijn?


verrijking voor het hondenbrein

hond(en) welzijn: autonomie voorkomt stress


Wil je graag andere onderwerpen besproken zien dan sta ik open voor suggesties.

Furry Tales

01 feb., 2024
Ben jij ooit teleurgesteld geweest in het gedrag van jouw hond tijdens hondentraining?
honden die niet willen eten zijn voor veel mensen een bron van zorg
06 jan., 2024
Een hond die niet wil eten kan voor elke huisdierverzorger een verontrustende situatie zijn, maar het is essentieel om je te verdiepen in de mogelijke redenen achter dit gedrag voordat je overhaaste conclusies trekt.
Meer interessante artikelen
Share by: